Gelukkig is er naast de hele nare dramadriehoek waar alleen destructieve communicatie plaatsvindt er ook een winnaarsdriehoek. In de winnaarsdriehoek verloopt de communicatie gesmeerd en voelt iedereen zich gehoord en gezien. Dat is communicatie waar iedereen blij van wordt en dat is ook altijd het uitgangspunt van onze communicatietrainingen. Vandaar dat we blij zijn met deze bijdrage.
De winnaarsdriehoek creëert een positieve en opbouwende dynamiek waar samenwerken en groeien centraal staat. Hiermee haal je het ‘beste’ uit iedereen. Zo streef je naar harmonie en succes voor alle betrokken en voorkom je conflicten en kan je zelfs conflicten op lossen.
Veel leesplezier en doe er je voordeel mee!
Petri Elemans en Ad van Heijst
De winnaarsdriehoek versus de dramadriehoek
De winnaarsdriehoek en de dramadriehoek zijn elkaars tegenpolen. In de winnaarsdriehoek verloopt de communicatie vlekkeloos doordat iedereen communiceert vanuit gelijkheid en de verantwoordelijkheid neemt die daarbij hoort. Iedereen is, om in de termen van de Transactionele Analyse (TA) te spreken ,oké. In onze bijdrage over de dramadriehoek hebben we uitgelegd hoe deze werkt. In deze bijdrage vertellen we wat over de winnaarsdriehoek en geven je tips hoe je hierin terecht komt en vooral hoe je hierin blijft.
Wat zijn kenmerken van de winnaarsdriehoek?
De winnaarsdriehoek, wordt ook wel de Empowerment-driehoek genoemd. Wanneer je communiceert volgens de winnaarsdriehoek communiceer je vanuit positiviteit en gelijkheid. Zo bevorder je positieve en constructieve interacties tussen mensen. Kortom communiceren in de winnaarsdriehoek is communicatie zoals die eigenlijk altijd zou moeten zijn. Je bevordert je gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen. Doordat je je eigen waarde en die van anderen erkent. Kortom je behandelt jezelf en anderen met respect en waardigheid.

Welke rollen zijn er in de winnaarsdriehoek?
Ook in de winnaarsdriehoek zijn er drie rollen te onderscheiden. Te weten de hulpvrager, de hulpverlener en de bouwer. In de literatuur worden er verschillende termen door elkaar heen gebruikt. Echter hoe de verschillende partijen in de winnaarsdriehoek communiceren is altijd hetzelfde. Het belangrijkste verschil met de dramadriehoek is dat er in de winnaarsdriehoek uitgegaan wordt dat iedereen gelijk is en in staat is om zijn/haar eigen verantwoordelijkheid te nemen. Er wordt niet gedacht voor de ander en iedereen neemt de ander serieus.
- Zo heeft de hulpvrager een vraag of de ander wil helpen waarbij hij zelf de regie houdt. Het is een vraag waar de ander ook nee op kan zeggen en dan is het ook goed. De hulpvrager gaat zeker niet zoals in de dramadriehoek in de slachtofferrol!
- De hulpverlener of hij iets bij wil dragen en zo ja wat hij kan doen zonder de regie over te nemen. Met name dat laatste is belangrijk want als de hulpverlener dat doet, is de kans groot dat de hulpvrager achterover gaat leunen en in de slachtofferrol van de dramadriehoek terecht komt.
- De bouwer denkt mee, daagt de ander uit en komt als de ander erom vraagt misschien ook wel met oplossingen en advies. Belangrijk is dat de bouwer blijft staan en de verantwoordelijkheid bij de hulpvrager laat. Ook is het belangrijk dat hij er niets van vindt als de hulpvrager niets doet met hetgeen hij aandraagt. Doet hij dat wel dan komt hij in de dramadriehoek terecht en wordt de aanklager. De hulpvrager wordt dan slachtoffer en dan zijn de poppen weer aan het dansen.
De belangrijkste kenmerken van de winnaarsdriehoek:
- Je ziet de ander waar je mee communiceert als gelijke en om in TA-termen te spreken als iemand die ook oké is. Dat betekent dat je de ander serieus neemt en samen op zoek gaat naar de gemeenschappelijk doelen en naar de win-win-oplossingen waarvan alle betrokkenen profiteren. Samenwerking staat voorop!
- Iedereen neemt zijn verantwoordelijkheid voor zijn eigen gevoelens, behoeften en acties. Je richt je op wat je zelf kan doen om een positieve verandering teweeg te brengen.
- Communicatie en assertiviteit: Effectieve communicatie speelt een belangrijke rol in de winnaarsdriehoek. Je oefent actief luisteren, stelt vragen om begrip te bevorderen.
- Daarnaast ben je assertief. Dat wil zeggen je geeft je eigen behoeften en grenzen op een respectvolle manier aan de ander aan.
- Eigenwaarde: De winnaarsdriehoek bevordert een gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen. Je erkent je eigen waarde en die van anderen, en je behandelt jezelf en anderen met respect en waardigheid.
- Communiceren in de winnaarsdriehoek legt de nadruk op persoonlijke groei en ontwikkeling. Centraal daarbij staat zelfreflectie. Hierbij blijf je steeds reflecteren op je eigen gedrag. Dat betekent dat je leert van je ervaringen en streeft naar voortdurende verbetering.
- Je communiceert vanuit empathie en richt je zowel op jezelf als op ondersteuning van de ander: Dat betekent dat je je inleeft in de gevoelens en perspectieven van anderen en biedt hen steun wanneer dat nodig is. Zonder dat je jezelf tekort doet. Dit noemen wij ook wel communiceren vanuit verbinding en dat is waar HEELopleidingen voor staat. Het gaat hierbij om het creëren van een veilige en ondersteunende omgeving waarin iedereen kan gedijen.
Hoe herken je dat je in de winnaarsdriehoek zit?
Het herkennen dat je in de winnaarsdriehoek zit, helpt je bewust te worden van de positieve dynamiek en groei die je ervaart in je interacties met anderen.
Welke indicatoren zie je o.a. wanneer je in de winnaarsdriehoek zit:
- Je erkent dat je keuzes hebt en neemt initiatief om positieve veranderingen aan te brengen in je leven en relaties.
- Je communiceert open en eerlijk en luistert actief naar andere. Daarbij stel je vragen om begrip te vergroten en zoekt naar win-win-oplossingen.
- Je stimuleert anderen om hun eigen kracht en potentieel te erkennen en te benutten. Je ondersteunt en moedigt anderen aan om verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen groei.
- Je leeft je in in de gevoelens en standpunten van de anderen en bent actief op zoek naar manieren om verbinding en begrip te bevorderen.
- Je doet aan zelfreflectie en ziet zelfreflectie als een belangrijk middel om gericht aan persoonlijke groei te werken. Hierbij reflecteer je regelmatig op je eigen gedrag, leert van ervaringen en streeft ernaar om je vaardigheden en kennis te vergroten. Dit straal je ook uit naar anderen.
- Communiceren vanuit de winnaarsdriehoek is een prettige wijze van communiceren. Het geeft je een gevoel van harmonie, voldoening en positieve energie. In plaats van tegenstellingen worden er oplossingen gezocht en creatief gezocht naar wat voor alle partijen het beste is.
Is de winnaarsdriehoek te mooi om waar te zijn?
Helaas was het maar altijd zo. De praktijk is dat het niemand lukt om constant in de winnaarsdriehoek te zijn. Menselijke interacties zijn complex en iets verkeerds is gauw gezegd of ingevuld door de ander. Dan kan het zowel gaan over wat de ander gezegd heeft maar ook wat hij/zij daar volgens de andere partij bij uitstraalde. Lees onze bijdrage maar eens over non verbale communicatie en verbaas je er over dat er nog zoveel goed gaat.
Dus ga er maar vanuit dat je regelmatig zijn waarop je in de dramadriehoek terechtkomt. Belangrijk is dat je dat realiseert en dat je weet dat je ook daaruit kan stappen en terug kan keren naar de winnaarsdriehoek. Dus wat ons betreft zou het mooi zijn als deze bijdrage je inspireert om dat wat vaker te doen. Wat weet het levert je alleen maar goeds op. Vooral voor mensen die andere mensen begeleiden is het belangrijk dat ze zich daarvan bewust zijn.
Met name in onze leergang coachen van collega’s, laten we je zien hoe snel de dramadriehoek op de loer ligt en wat je concreet kan doen om daar weer uit te stappen.
Hoe herken je dat je in de winnaarsdriehoek zit?
Het herkennen dat je in de winnaarsdriehoek zit, kan je helpen bewust te worden van de positieve dynamiek en groei die je ervaart in je interacties met anderen. In een andere publicatie geven we wat praktijkvoorbeelden van zowel de drama- als de winnaarsdriehoek en leggen uit wat er goed of fout gaat.
Welke indicatoren ervaar je als je in de winnaarsdriehoek zit?
- Verantwoordelijkheid en zelfbewustzijn: Je neemt verantwoordelijkheid voor je eigen gevoelens, behoeften en acties. Je erkent dat je keuzes hebt en neemt initiatief om positieve veranderingen aan te brengen in je leven en relaties.
- Constructieve communicatie: Je communiceert open en eerlijk, waarbij je je behoeften, grenzen en standpunten respectvol uitdrukt. Je luistert actief naar anderen, stelt vragen om begrip te vergroten en zoekt naar win-win-oplossingen.
- Samenwerking en empowerment: Je zoekt naar mogelijkheden om samen te werken en gemeenschappelijke doelen te bereiken. Je stimuleert anderen om hun eigen kracht en potentieel te erkennen en te benutten. Je ondersteunt en moedigt anderen aan om verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen groei.
- Empathie en begrip: Je toont empathie en begrip voor anderen, zelfs als je het niet eens bent met hun perspectief of gedrag. Je kunt je inleven in hun gevoelens en standpunten, en zoekt naar manieren om verbinding en begrip te bevorderen.
- Groei en ontwikkeling: Je bent gericht op persoonlijke groei en ontwikkeling. Je reflecteert regelmatig op je eigen gedrag, leert van ervaringen en streeft ernaar om je vaardigheden en kennis te vergroten. Je moedigt anderen ook aan om te groeien en te leren.
- Harmonie en voldoening: Je ervaart over het algemeen een gevoel van harmonie, voldoening en positieve energie in je relaties en interacties. Conflicten worden op een constructieve manier opgelost en er is ruimte voor groei en plezier in de interacties.
Het is belangrijk op te merken dat niemand constant in de winnaarsdriehoek kan zijn. Menselijke interacties zijn complex en er kunnen momenten zijn waarop je in de dramadriehoek terechtkomt. Het herkennen van deze positieve indicatoren kan je echter helpen om bewust te blijven en terug te keren naar de winnaarsdriehoek wanneer dat nodig is.
