“Onbegrepen gedrag’ maar ook moeilijk verstaanbaar of zelfs probleem gedrag komt in de zorg nog wel eens voor. Zonder dat er een herkenbare oorzaak is, doen cliënten door hun aandoening soms iets dat je helemaal niet verwacht. Dit gedrag zorgt vaak voor verwarring bij de zorgverlener en maakt de omgang met de cliënten lastiger. Dit gedrag wordt vaak mede beïnvloed door het ziektebeeld van cliënten. Maar soms ook doordat je onbewust iets doet dat dit gedrag oproept.
Enkele voorbeelden van onbegrepen gedrag?
- Een cliënt die agressief is, dag en nacht aandacht vraagt waardoor je inmiddels de wanhoop nabij bent.
- Of een patiënt die je continu uitdaagt, claimt of schreeuwt.
- Of iemand die de hele dag zit te mopperen en te roddelen en je zo het bloed onder de nagels vandaan haalt.
- Of iemand die de ene keer heel meegaand is en d volgende keer heel tegendraads.
Het lastige is dat dit gedrag nauwelijks zinvol te bespreken is met de cliënt zelf. Dit komt omdat deze door zijn ziektebeeld nauwelijks nog in staat is tot zelfreflectie. Toch moet je er wat mee. De vraag is nu hoe ga je met dat ‘onbegrepen gedrag’ om. Hoe maak je het bespreekbaar met de cliënt, je collega’s en de mantelzorgers. Maar ook speel je zelf misschien een rol in dat onbegrepen gedrag van de cliënt? Hoe vertel je wat het met je doet zonder je te schamen? En hoe bespreek je dit als team op een open en constructieve wijze?
Om antwoord te geven op bovenstaande vragen hebben we deze training ontwikkeld.
Er is altijd een wisselwerking tussen jouw gedrag en dat van je cliënt!
Cliënten reageren op zorgverleners en andersom. Wij geloven in contact op zowel hoofd, hart en buik niveau. Er is alleen verbinding als het hele plaatje klopt. Vooral mensen met dementie voelen op een onbewust niveau aan of er afstemming is of niet. Daarom is het goed om je eigen gedrag en emoties bewust te ervaren en te onderzoeken. Zo kun je je beter afstemmen op de cliënt.
Dat geeft weer ruimte en mogelijkheden voor nieuwe creativiteit en voor het bedenken van interventies die meer bij de cliënt aansluiten. Denk hierbij aan omgangsvormen als bejegening en hoe je je zintuigen inzet. Maar ook concrete zaken als de wijze van aanspreken, aankijken, aanraken etc… Het doel is altijd om écht in contact te komen om zo het onbegrepen gedrag van de cliënt meer te begrijpen. Van daaruit kun je dan je eigen gedrag in wisselwerking afstemmen op waar de cliënt op dat moment behoefte aan heeft.
Goede zorg is ‘afstemmen op de ander, terwijl je je afstemt op jezelf’
Als professional die dagelijks met mensen werkt, zet je jezelf in als instrument voor een goede relatie. Daarom is het van groot belang dat je zicht hebt op hoe je overkomt en wat bepaalde situaties doen met je eigen emoties en gevoelens. Want in het contact met de anderen gebeurt er onbewust best veel. Denk aan situaties die vreugde oproepen maar juist ook de emoties als machteloosheid, irritatie of boosheid die bij onbegrepen gedrag of probleem gedrag van cliënten vaak naar boven komen. Daarom is het goed dat je leert hoe je die emoties op een goede wijze kunt onderzoeken en hanteren. Zodat het contact met de ander goed verloopt.
Onbegrepen gedrag komt regelmatig voor!
Helaas komt onbegrepen gedrag regelmatig voor in de zorg. Als een cliënt dergelijk gedrag vertoont, is dit voor hemzelf en zijn omgeving vaak erg belastend en stressvol. Denk aan gevoelens van schaamte en boosheid. Soms wordt het gedrag louter en alleen veroorzaakt door de ziekte van de cliënt. Het komt echter ook voor dat professionals door de manier waarop, ze iets zeggen of doen, onbewust dit gedrag bij de cliënt oproepen of versterken.
Wat levert de training onbegrepen gedrag op?
In deze praktische training leer je concrete vaardigheden om in verschillende fases van de zorg een goed contact op te bouwen met mensen die lijden aan bijv. dementie. Je krijgt zicht op wat er in de interactie gebeurt tussen jou en de cliënt en wat je vooral wél en niet moet doen in dit contact.
Wat doe je nu precies? Zowel verbaal als non-verbaal en wat roept dat op bij de ander? Je leert om vanaf een afstand naar jezelf te kijken en te doen wat in een bepaalde situatie gewenst is. Het resultaat is dat je uiteindelijk beter contact kunt leggen met minder moeite. Hierdoor ontstaat meer begrip voor elkaar. Dit heeft weer tot gevolg dat het minder escaleert en dat je je minder snel overbelast gaat voelen.
Na deelname aan deze cursus heb je meer inzicht in je eigen gedrag. Hierbij gaat het ook over jouw grenzen als het gaat over onbegrepen gedrag bij je cliënten. Wat tolereer je wel en wat niet. Hoe bespreek je dit met je teamgenoten en maak je daar gezamenlijk afspraken over. Maar zeker ook hoe wat roept jouw gedrag op bij de ander. Hoe kom je op voor jezelf met respect voor de ander. Zie ook onze blog hierover.
Vrijblijvend persoonlijk advies over de training
Heb je na aanleiding van deze informatie nog vragen of twijfel je of deze training iets voor jou is, neem dan contact met ons op. We beantwoorden graag je vragen via de mail of telefoon. Ook als je een keer vrijblijvend wil sparren over je opleidingsvraag ben je van harte welkom.
Programma
De volgende thema’s komen aan de orde:
- Hoe weet ik of er wel of geen contact is?
- Welk contract heb ik met de cliënt en zijn omgeving?
- Hoe kan ik contact maken?
- Waar liggen mijn grenzen?
- Verbale versus non verbale communicatie, congruent gedrag.
- Hoe kom ik er achter wat de cliënt precies bedoelt?
Dit is vooral een praktische training. Korte theorie met veel oefeningen, reflectiemomenten en interactieve werkvormen. Aan de hand van een stappenplan bespreken we de verschillende fases van contact tot verbinding.
Aanpak van de training onbegrepen gedrag
Deze training wordt gegeven in een veilige omgeving in een kleine groep met twee trainers waar respectvol, zonder oordeel met elkaar omgegaan wordt. Hierdoor ontstaat er een aangenaam leefklimaat waarin de deelnemers open en vanuit verbinding met elkaar in gesprek gaan. We halen de cursisten soms met humor uit de “waan van de dag”, maken pas op de plaats en kijken waar de deelnemers nu staan en waar ze naar toe willen.
We werken o.a. met de methodieken van NLP en systeemwerk in de vorm van oefeningen, verhalen, visualisaties en praktijkopdrachten. Tot slot onderschrijven we de uitgangspunten van ” Menslievende zorg”, Positieve gezondheid en de “Presentie theorie” van Andries Baart.