Onzekerheid hoort bij het leven en iedereen is wel eens onzeker. Vooral als we iets tegenkomen dat nieuw is, plopt er altijd wel enige vorm van onzekerheid op. Daar is niets mis mee! Het is zelfs ook heel logisch. Immers je gaat iets nieuws doen en je weet niet precies wat de uitkomst is, omdat je het nog nooit eerder gedaan hebt. Die onzekerheid maant ons tot voorzichtigheid en zorgt ervoor dat we even nadenken voordat we iets doen. Echter soms verlamt die onzekerheid ons en voorkomt dat we de dingen doen die we graag zouden willen doen. Dan is het tijd om die onzekerheid te overwinnen. Want een beetje onzeker is niet verkeerd maar als het teveel wordt, belemmert het onze ontwikkeling.

De uitdaging is nu om te zorgen voor een goede balans door te leren omgaan met die onzekerheid. Als je té zeker bent, word je onvoorzichtig. Hierdoor ben je geneigd teveel risico’s te nemen met alle gevolgen van dien. Echter als je onzekerheid de overhand neemt, ga je automatisch steeds meer situaties uit de weg waarbij je je onzeker voelt.

Het gevolg is dat zo je ontwikkeling tot stilstand komt. Wat er dan gebeurt, is dat je angst om met je onzekerheid geconfronteerd te worden niet meer opweegt tegen wat het aangaan van die confrontatie je kan opleveren. Wanneer je herkent dat je situaties uit de weg gaat omdat je je onzeker voelt, is het interessant om deze bijdrage te lezen. We geven je wat tips die je kunnen helpen om je teveel aan onzekerheid te overwinnen. Wil je daar werkelijk mee aan de slag? Kijk dan eens naar onze 3-daagse training Persoonlijk leiderschap en zelfvertrouwen.

Een voorbeeld: Nog steeds spijt van mijn onzekerheid

Zo heb ik na mijn eindexamen een fantastische reis van 6 weken met 3 vrienden door Canada en Noord Amerika laten lopen. Doordat ik me onzeker voelde. Ik vroeg me af hoe het was om zo lang met zijn 4-en samen in een auto te zitten, of ik wel het vliegtuig in durfde, of ik de taal wel genoeg machtig was en of ik wel zo lang van huis kon zonder heimwee te krijgen, of we de weg niet kwijt zouden raken, etc.. Daarnaast was ik onzeker of ik wel opgewassen was tegen die 3 andere jongens met wat meer ervaring met verre reizen. Na lang twijfelen kwam ik met het smoesje dat ik niet kon omdat ik voor mijn postduiven moest zorgen.

Achteraf heb ik er nog steeds spijt van. Ik schaamde me toen voor mijn gevoel van onzekerheid dat de overhand nam en ben de confrontatie niet aangegaan. Hierdoor heb een mooie en leerzame ervaring laten lopen. Gelukkig heb ik de reis 35 jaar na dato alsnog gemaakt.

Onzekerheid overwinnen is in zekere zin verbonden met zelfvertrouwen vergroten. Hoe meer onzekerheid je overwint hoe groter je zelfvertrouwen. Dus wil je gratis tips ontvangen hoe je je zelfvertrouwen kan vergroten? Klik dan op deze link en ontvang onze tips en adviezen hoe jij je zelfvertrouwen kunt vergroten.

Veel leesplezier

Ad van Heijst

1. Wat is onzekerheid?

Af en toe twijfelen en iets niet zeker weten is normaal. Maar als dat regelmatig voorkomt en het een soort patroon wordt dat je áltijd bij bijna alles twijfelt, spreken we van onzekerheid. Onzekerheid is het gevoel van twijfel over jezelf waarbij je jezelf steeds afvraagt of je de dingen wel kan of wel goed doet.

Nu is het zo dat iedereen wel eens twijfelt maar als dat regelmatig voorkomt dan is er sprake van onzekerheid. Het rare bij mensen die onzeker zijn is dat ze zelfs twijfelen of ze zaken waar ze goed in zijn wel goed kunnen. Zonder dat daar een grond voor is. Ze hebben moeite om zichzelf een positieve waardering te geven en dat heeft een negatief effect op hun zelfvertrouwen.

1.1 Enkele kenmerken van onzekerheid

Óf en hóe iemand onzekerheid laat zien, verschilt per persoon. Sterker nog soms weet je zelf ook niet dat je onzekerheid de achterliggende reden is dat je de dingen doet zoals je ze doet.

Onzekerheid zit er vaak ónder wanneer je:

• weinig plezier meer beleeft aan de dingen die je doet en vaak een beetje somber bent. Daar zit vaak de overtuiging onder dat je het niet waard bent om plezier te mogen maken.
• liever allerlei situaties uit de weg gaat omdat je bang bent voor wat je kan overkomen.
• bang bent om niet te presteren als het er op aan komt en daardoor van tevoren flink overstuur bent. Dit is de zogenaamde faalangst.
• weinig vrienden hebt en daar mee zit en je hierdoor alleen voelt.

Kortom als je dit herkent weet dan dat dit te maken kan hebben met het feit dat je worstelt met onzekerheid.

2. Hoe ontstaat onzekerheid?

Onzekerheid heeft te maken met hoe je jezelf ziet en dit wordt voornamelijk bepaalt door het ‘nest’ waar je uit komt. En dan hebben we het over wat je in je genen meegekregen hebt van je ouders. Maar vooral over de signalen die je hebt gekregen van de mensen in je omgeving. Ik denk dat met name de feedback die je krijgt uit je directe omgeving in zeer grote mate bepaalt hoe je je ontwikkelt. Wát anderen over ons zeggen en zeker anderen die we hoog hebben, beïnvloedt voor een groot gedeelte hóe we naar onszelf kijken. Die feedback kan zowel positief als negatief zijn, begint gelijk na je geboorte en die krijg je je hele leven. Hóe je met die feedback omgaat vormt je tot wie je bent.

2.1 Het effect van feedback van je omgeving

Het al dan niet krijgen van waardering vormt je. De algemene regel bij feedback is dat positieve feedback leidt tot meer zelfvertrouwen en negatieve feedback leidt tot twijfel aan je eigen kunnen. Wil je meer weten over feedback? Lees dan ons blog over feedback geven, vragen en ontvangen. In eerste instantie ben je geneigd om als kind alles dat tegen je gezegd wordt door je ouders en je juf op school voor waar aan te nemen. Dus als de mensen in je omgeving zeggen dat je iets goed doet dan ga je daar vanzelf in geloven. Ook het tegenovergestelde is helaas waar.

Voorbeeld: Een kind leert fietsen en feedback:

Je kan altijd vanuit verschillende invalshoeken naar iets kijken. Denk maar of je het glas halfvol of halfleeg ziet. Dezelfde situatie wordt dan anders benoemd. Dus wanneer een kind dat net leert fietsen een eindje fietst en dan valt kun je je focussen op de valpartij en wat het kind allemaal fout heeft gedaan. Of je aandacht richten wat wel goed is gegaan. Je kan wel invullen wat het beste is voor het zelfvertrouwen.

2.2 Géén positieve feedback voedt onzekerheid!

Wanneer je niet van je omgeving te horen krijgt dat je iets goed kan. En niet uitgedaagd wordt om iets nieuws te proberen omdat ze denken dat dat toch niet voor je weggelegd is. Je zal weinig succeservaringen opdoen en daardoor neemt automatisch je onzekerheid toe. Hoe minder positiviteit hoe minder zelfvertrouwen. En helaas geldt dat ook andersom voor negativiteit. Hoe meer je te horen krijgt dat je iets niet kan hoe eerder je geneigd bent om dat te geloven.

2.3 Mét positieve feedback bouw je zelfvertrouwen op!

Gelukkig geldt het ook andersom. Als het gedrag van iemand door zijn omgeving gewaardeerd wordt en die spreken dat ook uit heeft dat effect op het zelfvertrouwen van iemand. Hoe meer positieve feedback hoe beter het voor het zelfvertrouwen is. Nu is het natuurlijk niet zo dat iemand alleen maar positieve of negatieve feedback krijgt maar wat je omgeving over iemand zegt heeft wel een grote invloed.

Een praktijkvoorbeeld: Geen klik met de leerkracht wél goed in sport!:

Een zoon van vrienden zat op een kleine dorpsschool en had 3 jaar achter elkaar ‘Meester Henk’. Er was absoluut geen klik met deze leerkracht en hij kreeg steeds te horen wat hij allemaal niet kon. Als gevolg hiervan verloor hij het vertrouwen dat hij iets kon leren op school en waren zijn schoolprestaties heel belabberd. Hij kreeg een schooladvies voor het laagste niveau met een aantekeningenlijst wat voor een moeilijke leerling hij was.

Gelukkig was hij tegelijkertijd heel erg goed in sport en in dezelfde tijd speelde hij op het hoogste niveau hockey. Hij mocht zelfs met de regio trainingen meedoen en werd al voorgeselecteerd voor jong oranje. Hierdoor kreeg hij toch positieve feedback en werd als kind niet heel onzeker. Hij splitste dat voor zichzelf. Hij kon niet leren maar wel goed hockeyen.

Door de positieve feedback bij het hockeyen en de bewondering van de klasgenoten en leerkrachten werd er toch anders naar hem gekeken. Het gevolg was dat hij bij het voortgezet onderwijs wel leerkrachten tegen kwam die hem ook positieve feedback gaven op zijn schoolprestaties. Hierdoor gingen die ook vooruit.

Om een lang verhaal kort te maken. Hij is met jong oranje kampioen geworden, speelt nu in de hoofdklasse én haalt binnenkort zijn Bachelor.   

2.4 Het effect van feedback op onzekerheid!

Je omgeving heeft grote invloed op hoe je gevormd wordt. Echter dat beeld van je omgeving is slechts een beeld dat je terugkrijgt. Het is hoe zij ernaar kijken. Niets meer en niets minder. Let wel, het is als je feedback krijgt, geen complot van je omgeving om je met zijn allen te vormen zoals ze graag zouden willen. Integendeel, veel feedback krijg je met heel veel goede bedoelingen.

Zo zullen veel ouders bij hun feedback de minnetjes laten overheersen als hun kinderen gevaarlijke sporten doen. Want ze zijn bang dat ze zich bezeren. Of ze bagatelliseren de schoolprestaties als hun kinderen willen studeren omdat ze bang zijn dat ze teleurgesteld zijn als ze het niet halen. Kortom vanuit goede bedoelingen krijg je toch vaak dingen te horen die niet goed zijn voor je zelfvertrouwen.

2.4.1 Geloven of niet geloven. Je hebt altijd een keuze!

Nu kun je twee dingen doen. Geloven in wat je omgeving zegt óf als het je niet aanstaat onderzoeken of je dat zelf ook vindt. Naarmate je ouder wordt zou je gaandeweg meer in staat moeten zijn om de feedback die je krijgt te wegen. Bij dat wegen vraag je je af of wat je hoort voor jou klopt. Dan maak je een beoordeling van wát er, door wíe gezegd wordt en wat je er mee kan.

De algemene stelregel is dat hoe hoger je iemand als persoon hebt, hoe meer je geneigd bent te geloven wat hij zegt. Andersom geldt hetzelfde. Echter de kunst is om de feedback zoveel mogelijk op zichzelf te zien. Kijk zoveel mogelijk naar wat er nu precies gezegd wordt en probeer daar de voor jou helpende elementen uit te halen. Naarmate je ouder bent ben je meer in staat om de feedback die je krijgt op zijn waarde te schatten. Daarnaast geldt ook hoe minder onzeker je bent hoe gemakkelijker het is om dat te doen. Daarom is het belangrijk om op zoek te gaan waar je al goed in bent en van daaruit je zelfvertrouwen verder uit te bouwen.

Voorbeeld uit de praktijk:

Ikzelf heb nogal een bijzonder c.v.. Na mijn studie ben ik 5 jaar docent geweest aan de HAS in Den Bosch en daarna heb ik van mijn hobby mijn beroep gemaakt en ben ik directiesecretaris bij de duivensportorganisatie geworden. Dit was een ingewikkelde fulltimebaan die ik met plezier heb gedaan en waar ik veel geleerd heb.

Echter toen ik daarna op zoek was naar een andere baan liet ik een HR-professional die zich bezig hield met arbeidsbemiddeling mijn c.v. zien en deze man zei: “Met jouw arbeidsverleden en leeftijd vind je nóóit meer een baan. Je denk toch niet dat een docentje die ‘secretaresse’ is geweest nu nog kans maakt op een baan. Ik denk dat niemand je ooit nog wil hebben!”

Gelukkig was ik toen al eind dertig en geloofde ik al een beetje in mezelf en kon zijn ‘wijze woorden’ naast me neerleggen en uiteindelijk heb ik nog twee andere goede banen gehad voordat ik uiteindelijk met veel zelfvertrouwen, ondanks verschillende adviezen van mijn omgeving, mijn eigen bedrijf oprichtte.

3. Hoe kan je onzekerheid overwinnen?

Van onzekerheid kan je dus behoorlijk last hebben. Daarom is het interessant om eens te kijken wat je er zelf aan kan doen. Echter de vraag hoe je je onzekerheid kan overwinnen is niet zomaar te beantwoorden omdat ieders situatie anders is. Dus feitelijk is het altijd ‘maatwerk’. Ik denk ook dat een bepaalde mate van onzekerheid bij het leven hoort. Dat moet je accepteren en het heeft zelfs een bepaalde functie en een positieve intentie. Echter wat wel raadzaam is, is dat je een manier vindt om om te gaan met je onzekerheid zodat het meer helpend is dan belemmerend. Daarom ook deze bijdrage met de tips.

Belangrijk hierbij om te weten is dat als iemand zegt dat hij zijn onzekerheid wil overwinnen je het in feite hebt over een gedragsverandering. Immers je wil voortaan iets anders gaan doen dan je voorheen deed. Om dat te laten slagen is het belangrijk dat je weet wáárom je het voortaan anders wil. Weet wat je nu wél wil. Én weet wanneer je in de oude situatie wát deed dat er voor zorgde dat je er gebeurde wat er gebeurde.

Wanneer je daar gericht en geïntegreerd mee aan de slag wil is onze masterclass: Duurzaam communiceren voor effectieve communicatie een echte aanrader.

3.1 Weet wat aantrekkelijk is aan onzekerheid overwinnen?

Iets niet meer willen is vaak niet voldoende om het anders te gaan doen. Je weet dat een teveel aan onzekerheid je kan verlammen dat wil je niet meer. Wat je wel wil is meer zelfvertrouwen. Immers iemand met zelfvertrouwen weet wat hij wil en wat hij kan. Hij weet ook wat hij niet wil en kan, waardeert zichzelf zoals hij is en maakt dat op een assertieve manier duidelijk aan zijn omgeving. Het is de combinatie van openheid, tevredenheid en optimisme die mensen met zelfvertrouwen zo aantrekkelijk maakt. Personen met veel zelfvertrouwen stralen kracht uit: ‘Ik ben hier, ik doe wat ik doe en ik zorg dat ik een leuke dag heb.’ Wie wil dat nou niet? Daarom is het aantrekkelijk om je onzekerheid te overwinnen. Hoe doe je dat nu?

3.2 Herken je eigen onzekerheid!

Wil je je onzekerheid overwinnen is het belangrijk dat je je eigen signalen van onzekerheid herkent. Het algemene gevoel dat de meeste mensen aangeven is dat ze niet echt lekker in hun vel zitten. Ze zijn onrustig, hebben vaak een kort lontje en zijn snel afgeleid. Kortom wat wiebelig en niet echt in het hier en nu. Een ander vaak voorkomend signaal is zeer slecht slapen en veel dromen de nacht(en) voorafgaande aan een gebeurtenis waar je je onzeker over voelt. Dit soort signalen herkennen we allemaal wel.

Echter er zijn ook andere vormen. Denk bijvoorbeeld aan misselijkheid en zelfs pijntjes die spontaan opkomen als iets langs komt waar je je onzeker over voelt. Het zijn echte gevoelens waar je op dat moment veel last van hebt. Echter het frappante is wel dat die vaak plotseling weer verdwijnen als het weer voorbij is. Je lijft heeft dan onbewust een mechanisme bedacht om je onzekerheid te maskeren. Dit komt omdat onzeker zijn niet iets is waar je gemakkelijk voor uitkomt naar de buitenwereld.

Belangrijk is dat je je lijf goed kent en dat je in staat bent om te herkennen wanneer je onzeker bent. Alleen als je dat kan, kun je er mee aan de slag.

3.3 Erken dat je af en toe onzeker bent.

Onzekerheid is niet iets waar we snel mee te koop lopen. Kijk voor de lol maar eens naar bekende volgers op sociale media. Bij de meesten lijkt het leven heel stabiel en ze uiten dat het allemaal altijd helemaal fantastisch gaat. Maar geloof me: ‘Iedereen is wel eens onzeker.’ Sterker nog onzekerheid hoort bij het leven en vervult ook nog een belangrijke rol. De uitdaging is om die onzekerheid niet de overhand te laten nemen.

Dus loop niet weg en erken dat je wel eens onzeker bent. Dat is de tweede stap. Ga vervolgens op onderzoek uit en bepaal hoeveel last je er van hebt. Weet dat als wij praten over hoe je onzekerheid kan overwinnen we feitelijk praten over hoe je er voor kan zorgen dat je onzekerheid niet de overhand krijgt en zo je leven belemmert. Niets meer en niets minder. Daar gaat het om.

3.4 Accepteer je eigen onzekerheid

Omgaan met onzekerheid betekent vooral aanvaarden dat je soms onzeker bent. Én wanneer nodig de confrontatie aangaan. Onzekerheid is altijd gebaseerd op angst voor het onbekende. In mijn voorbeeld van de reis naar Canada zag je dat het ene angstige stemmetje het andere stemmetje opriep en dat het toen één groot angstig verhaal werd. Wetende dat we heel creatief zijn om allerlei verhalen te verzinnen waarom iets niet kan, is het de uitdaging om niet te gaan malen als je jezelf onzeker voelt.

Dus probeer niet in paniek te raken als je onzekerheid tegenkomt, maar accepteer dat en ga niet over jezelf oordelen. Als je jezelf veroordeelt als je onzeker bent, gaat het van kwaad naar erger. Dus accepteer het. Ga de confrontatie aan en kijk zonder oordeel naar wat dat gevoel je nu te zeggen heeft. Zie het als een natuurlijk fenomeen dat bij je hoort en leer ervan en maak het vooral niet te groot. De grootste fout die mensen maken die onzeker zijn is dat ze in paniek raken van hun eigen onzekerheid. Dus probeer dat niet te doen. Zo voorkom je dat je steeds je eigen onzekerheid creëert. Dan overwin je feitelijk al een gedeelte van je onzekerheid.

Verderop in deze bijdrage geven we je tips hoe je dat kan doen. Weet ook dat je onzekerheid vaak gevoed wordt door je innerlijke criticus die je waarschuwt voor gevaar. Dus onzekerheid heeft zeker ook een functie. In onze bijdrage: Maak je innerlijke criticus tot je bondgenoot geven we je handvatten hoe je je innerlijke criticus kan gebruiken om verder te komen.

4. Omgaan met onzekerheid

Als je het hebt over onzekerheid overwinnen, lijkt het net of je onzekerheid uit je leven kan bannen. Helaas dat gaat nooit lukken want altijd zal je wel enige vorm van onzekerheid tegenkomen. Daar is niets mis mee en dat hoort bij het leven. Echter wat je wél kan doen, is leren omgaan met die onzekerheid. Als je goed kunt omgaan met je onzekerheid kun je voorkomen dat je onzekerheid je verlamt en dat je niet de dingen doet die je graag zou willen doen. Dus als je het hebt over het overwinnen van onzekerheid praat je er eigenlijk over dat je een modus wil vinden voor het omgaan met jouw onzekerheid. Daar is waar het feitelijk over gaat en dat omgaan met je onzekerheid is ook iets dat je kan leren. Hoe beter je leert omgaan met je onzekerheid hoe groter je zelfvertrouwen zal zijn.

4.1 Hoe zit dat met onzekerheid overwinnen en zelfvertrouwen?

Onzekerheid en zelfvertrouwen zijn elkaars tegenpolen. Hoe onzekerder je bent, hoe minder zelfvertrouwen je hebt. Weet dat de basis voor persoonlijke effectiviteit een gezonde dosis zelfvertrouwen en zelfwaardering is. Hoe meer je jezelf waardeert hoe succesvoller je zal zijn in het bereiken van je doelen. Andersom geldt hetzelfde. Hoe minder je jezelf waardeert hoe onzekerder je wordt en groter de kans dat je je doelen niet bereikt. Dat waarderen van jezelf is een continu proces. Je moet er actief mee aan de slag. Dus kijk regelmatig bewust terug naar wat je doet en wees trots op wat je wél bereikt hebt.

4.2 Onzekerheid in perspectief.

Onzekerheid en zelfvertrouwen zijn situatie- en tijdsgebonden. Je bent niet áltijd bij álles heel erg onzeker maar soms in bepaalde situaties. Maak het niet groter dan het is en veralgemeniseer niet. Het zegt iets over hoe jij op een bepaald moment ergens in staat. Voorgaande ervaringen en hoe je daarmee om gaat, bepalen voor een groot gedeelte hoe je er de volgende keer in een vergelijkbare situatie in staat. Als iets eerder fout is gegaan, zul je je de volgende keer onzekerder voelen. Andersom geldt gelukkig ook. Dat betekent dat de belangrijkste remedie om je onzekerheid te overwinnen is om zoveel mogelijk succesjes te behalen. Hoe vaker iets goed gaat hoe zekerder je wordt.

“Ik heb het nog nooit gedaan dus zal ik het wel kunnen.” Pipi Langkous (Astrid Lindgren)

4.3 Daag jezelf uit, experimenteer en overwin zo je onzekerheid!

De beste methode om je onzekerheid te overwinnen en je zelfvertrouwen te vergroten, is dat je nieuwe dingen uitprobeert en ervan leert. Dat is misschien een beetje eng maar het is de natuurlijke leercurve. Dus daag jezelf regelmatig uit om wat verder te gaan dan je gewoonlijk doet. Op deze wijze leer je en creëer je nieuwe succesverhalen. Doe het wel met aandacht en probeer er de lol van in te zien. Het is niet iets dat je er even zo tussendoor doet. Belangrijk is dat je gefocust bent en gericht aan de slag gaat om je onzekerheid te overwinnen en zo je zelfvertrouwen te vergroten.

Een van de uitgangspunten van de NLP is: “Als anderen het kunnen, dan kan ik het ook leren.” Gebruik dat als helpende overtuiging en accepteer dat het niet altijd goed gaat. Zie dat dan maar als een leerervaring en blijf erin geloven en blijf het proberen. Daag jezelf ook regelmatig uit om iets te doen waar je een beetje bang voor bent en lees ter inspiratie onderstaande quote van een van onze grootste schilders.

“Wanneer je een stem in je hoofd hoort zeggen ‘Maar je kan helemaal niet schilderen!’ ga dan juist schilderen! en de stem zal tot stilte worden gebracht.” (Vincent van Gogh)

5. Acht stappen om je onzekerheid te overwinnen

Hieronder wat tips ter ondersteuning om je onzekerheid te overwinnen. Wil je méér tips vraag dan onze gratis weggever aan.

5.1 De basis om je onzekerheid te overwinnen is weten wie je bent!

De basis van zelfvertrouwen is dat je in contact bent met jezelf. Je weet wat je wil, wat je kan en waar je vrolijk van wordt. Maar ook wanneer dat niet het geval is. Dat klinkt heel logisch maar voor veel mensen is dat toch best wel lastig. Vraag jezelf maar eens af wanneer je echt met jezelf in contact bent. Weet dat hoe meer je met jezelf in contact bent hoe beter je weet wat goed voor je is.

Je gevoel is je gids

Heel vaak en vaak onbewust doen we dingen die eigenlijk niet goed voelen. Dat gevoel dat je dan hebt voedt telkens je onzekerheid. Je krijgt op de een of andere wijze een naar gevoel waar je niet vrolijk van wordt. Dus probeer in contact te komen met jezelf door te voelen wat wel en niet goed voor je is. Alleen als dat het geval is, kun je luisteren naar je eigen intuïtie en je eigen behoefte. Hierdoor voorkom je dat je dingen doet die niet bij je passen en je ja zegt waar je eigenlijk nee bedoelt en andersom.

5.2 Onzekerheid overwinnen? Accepteer wie je werkelijk bent!

Ontevreden zijn met jezelf is een gewoontepatroon en voedt je onzekerheid. Je mist positieve feedback en die heb je nodig om onzekerheid de kop in te drukken. Echter als je op dit moment tevreden met jezelf kunt zijn, als je nu van jezelf kunt houden en jezelf kunt waarderen, zul je het goede als het in je leven komt weten te waarderen. Als je eenmaal van jezelf leert houden, kun je ook van andere mensen gaan houden en ze accepteren.

De beste manier om je onzekerheid te overwinnen is, hoe gek het ook moge klinken, ongegeneerd van jezelf houden. Want als je van iemand houdt, is er sprake van bewondering en acceptatie voor wie de ander is met zowel de goede als de minder goede eigenschappen. En ook aardig voor de ander zijn en de ander te laten weten dat hij de moeite waard is én het waard is om er te zijn.

Dus probeer elke ochtend als je in de spiegel kijkt eens te zien en te voelen dat de ander goed is zoals die is. Waardeer je spiegelbeeld ook als zodanig. Probeer je spiegelbeeld in de loop van de dag, zonder te overdrijven, eens de waardering te geven die nodig is om de onzekerheid te overwinnen. Licht de positieve ervaringen eruit en geniet van de feedback!

5.3 Fouten maken is oké!

Wanneer je iets nieuws willen leren, wil je het vaak meteen goed doen. Helaas blijkt dat in de praktijk best lastig. Dat is dan ook de reden dat je, als je erg onzeker zijn, vaak geen nieuwe dingen oppakt. Immers de kans dat het in één keer goed gaat, is niet zo groot. En, wanneer je onzeker bent, is het feit dat het niet goed gaat, gelijk een bewijs van dat je het toch niet kan. Het gevolg hiervan is dat je het maar niet probeert. Hierdoor bouw je geen succesverhalen op en blijf je onzeker. Het idee dat je vindt dat je nooit mag falen, remt je ontwikkeling.

Wil je je onzekerheid overwinnen is het belangrijk dat je deze vicieuze cirkel doorbreekt. Wanneer je anders denkt over fouten maken en accepteert dat fouten maken hoort bij leren, wordt het al aanzienlijk lichter. Bedenk daarnaast ook dat iets leren tijd kost en het meestal niet in een keer goed gaat. Dat alles geeft ook al wat lucht.

Falen is een mooi leermoment!

Wanneer je biografieën van succesvolle Amerikaanse zakenmensen leest, hebben ze bijna allemaal wel een keer een minder succesvolle periode meegemaakt. Sommigen denk aan Steve Jobs zelfs als oprichter uit hun eigen bedrijf gezet. Wat we van hen kunnen leren is dat ze in staat zijn om dit ‘falen’ bijna altijd om te zetten in een positieve leerervaring en er kracht uit te putten.

Dus overtuig jezelf dat het noodzakelijk is om fouten te maken om te leren. Lach als je ze tegenkomt, analyseer het en leer ervan! En wees ook wat vriendelijker en geduldiger voor jezelf. Accepteer dat het gaat zoals het gaat en geef jezelf de ruimte om te leren. Onthoud dat iedereen wel eens onzeker is. Je bent niet de enige. Weet dat elke fout in principe een leermoment is. Fouten maken hoort bij het leven. Niemand is perfect. Ieder van ons heeft in zijn of haar leven fouten gemaakt. Belangrijk is wel om daarvan te leren, jezelf te vergeven en verder te gaan. Leer ervan en veroordeel jezelf niet. Dit veroordelen helpt je namelijk niet om daarna betere keuzes te maken. Integendeel! Leer van je fouten en kijk er met humor naar.

“ Doe dat ene waarvan je denkt dat je het niet kan. Verknal het. Probeer het opnieuw. Doe het de tweede keer beter. De enige mensen die nooit falen zijn degene die niets willen bereiken. Dit is jouw kans.” Oprah Winfrey

5.4 Wees vriendelijk voor je eigen denken

Iedereen heeft naast positieve ook negatieve gedachten en overtuigingen. Haat jezelf niet als je negatieve gedachten hebt maar kijk of je je negatieve gedachten kunt omvormen. Een manier waarop je dat kan doen is ‘omdenken’. Vanuit een andere invalshoek naar iets kijken. Maar ook helpend hierbij kan bijvoorbeeld meditatie zijn waarbij je probeert om het oordeel los te laten. Een andere methodiek is visualiseren waarbij je een duidelijk, positief beeld creëert dat je beeld van jezelf versterkt. Dat beeld haal je in je hoofd naar voren door het zachtjes in jezelf op te zeggen. Dit noemen we ook wel affirmaties. Een aantal voorbeelden van affirmaties:

• ‘Ik vertrouw erop dat ik hier goed in ben.’
• ‘Ik ben goed genoeg.’
• of ..
• ‘Ik geloof in mezelf.’
• ‘Ik ben fit en zorg goed voor mezelf.’
• of …
• ‘Ik ben geweldig zoals ik ben!’

Als je tegen jezelf zegt dat je goed bent, wat er ook gebeurt, kun je makkelijker veranderingen in je leven aanbrengen. Om je onzekerheid te overwinnen is het enorm belangrijk om je zelfwaardering en eigenwaarde te vergroten. Waardeer jezelf voor de kwaliteiten die je hebt en die je van anderen onderscheidt. Beschouw jezelf altijd, in welke omgeving dan ook, als gelijk aan de rest.

Deze methodieken gebruiken we ook in onze trainingen voor persoonlijke ontwikkeling.

5.5 Omring je met positieve gelijkgestemde mensen en vraag zo nodig hulp!

Om je onzekerheid te overwinnen is het belangrijk dat je positieve feedback verzamelt. Omring jezelf met de mensen van wie je houdt, en mensen die ervoor zorgen dat jij je minder onzeker voelt. Deze mensen hebben een positieve invloed op jouw zelfvertrouwen. Neem met minder geen genoegen. Je ergens bevinden waar je de steun van anderen hebt, zal er voor zorgen dat je je goed voelt over jezelf. Dat heeft een positief effect op je gemoedstoestand en zorgt voor minder onzekerheid en meer zelfvertrouwen. Een van de kernpunten hiervan is ook dat je steun vraagt op het moment dat je het nodig hebt. Het is juist een teken van kracht om hulp te vragen aan bijvoorbeeld je vrienden.

5.6 Onzekerheid overwinnen is ook goed voor je lichaam zorgen

Een gezonde geest zit in een gezond lichaam. Als je lekker in je vel zit, voel je je al een stuk minder onzeker. Sterker nog hoe beter je je fysiek voelt hoe meer zelfvertrouwen je hebt en uitstraalt. Daarom is het ook belangrijk dat je goed voor je lijf zorgt. Het krijgen van voldoende beweging en rust, gezond eten en ontspanning zijn belangrijke componenten als het gaat om meer zelfvertrouwen te krijgen. Zorg ervoor dat je voldoende tijd besteedt aan je basisbehoeften met betrekking tot lichamelijke beweging, voeding, nachtrust en ontspanning.

Hier wat tips:

Probeer minstens 30 minuten per dag te besteden aan lichamelijk beweging. Bewegen is goed. Ikzelf pak nu zoveel mogelijk de fiets en ik loop elke dag wel een rondje. Dat doet me goed.

Eet een uitgebalanceerd dieet dat bestaat uit gezonde voeding, zoals fruit, groenten, granen en magere eiwitten. Moeilijk verteerbaar eten of veel suikers hebben zeker direct effect op je gemoedstoestand.

Probeer minstens acht uur slaap per nacht te krijgen. Hoe uitgeruster je bent hoe steviger je staat.

Reserveer minstens 15 minuten per dag voor lichamelijke oefeningen, zoals yoga, ademhalingsoefeningen of meditatie. Door zo in contact met je lijf te komen ervaar je of je lekker in je vel zit.

5.7 Investeer in assertiviteit

Iemand die onzeker is heeft veel moeite om zich assertief op te stellen. Wil je je onzekerheid overwinnen dan is assertiever worden een goede optie. Immers iemand die assertief is weet wat ie wil en kan dat ook aan anderen op een goede wijze duidelijk maken. Hij heeft niet de neiging om zich als eerste impuls aan de wensen of verwachtingen van anderen aan te passen. Bij alles dat op zijn pad komt vraagt hij zich af dat wel goed is voor hem of dat wel is hij dat wel wil.

Als je je onzekerheid wil overwinnen dan is het misschien interessant om je af te vragen waarom je je zo aanpast. Én afvraagt wat dat aanpassen met je doet. Pas je je aan omdat je graag erkenning wil óf omdat je denkt dat dat nu eenmaal zo hoort? Of is het in bedekte zin een ruilhandel omdat je impliciet verwacht van de anderen dat zij dan op hun beurt dan ook wel aan jou zullen denken of voor jou zullen zorgen.

Wat de reden ook is: als je je teveel aanpast doe je jezelf te kort. De vraag is hoe kan het anders. Het gaat er altijd om dat er voor jou een goede balans ontstaat tussen jouw belangen en die van de ander. Een balans waar jij je goed bij voelt en waar jij blij van wordt.

5.8 Straal uit dat je zelfvertrouwen hebt.

Je houding bepaalt mede hoe je je voelt. Dit komt voor een deel ook hoe de omgeving erop reageert. Hoe paradoxaal het ook moge klinken. Wil je je onzekerheid overwinnen is het belangrijk dat je leert om zelfvertrouwen uit te stralen.

Hier onder wat tips die je kunnen helpen om je meer zelfverzekerd te voelen;

• Maak altijd oogcontact met je gesprekspartner. Dit straalt uit dat je vindt dat je het waard bent om gezien te worden.
• Zit rechtop, met opgeheven hoofd en schouders naar achteren.
• Zet altijd een flinke glimlach op. Dit zal anderen en jou ook het gevoel geven dat je zelfverzekerd bent over wat je zegt/doet.
• Als iemand je onderuit probeert te halen, of je voor gek wil zetten, probeer dan te bedenken hoe onnozel die opmerking is. Zie het als een grapje, en neem de opmerking niet serieus.
• Wees ALTIJD eerlijk, en geloof in jezelf. Als jij dat niet doet, dan zal niemand dat doen.
• Laat nare opmerkingen je niet van de wijs brengen. Wees aardig tegen andere mensen. Neem beledigingen met een korreltje zout.

6. Kun je onzekerheid overwinnen met een coach?

Ik heb zelf ervaren dat het goed is om bewust aandacht te besteden aan je persoonlijke ontwikkeling. Of dat nu in de vorm van een coachtraject of een training is maakt niet zo veel uit. Belangrijk is dat je gericht bezig bent met hoe je functioneert. Wat gaat goed, waar loop je tegenaan als je onzekerheid tegen komt én wat zou je anders willen zijn vragen die altijd op de een of andere wijze wel worden gesteld.

Het beantwoorden van deze vragen is in mijn ervaring helpend voor je persoonlijke ontwikkeling en heeft een positief effect op je zelfvertrouwen. Door gerichte vragen en oefeningen krijg je een objectieve spiegel voorgehouden en daar kan je verder mee. Je blinde vlekken worden zichtbaar en je wordt gestimuleerd om zaken anders te bekijken. Hierdoor leer je anders omgaan met je onzekerheid. Je geeft het ‘een plaatsje’ en hierdoor zal het een minder groot effect hebben op wat je wil doen en wie je wil zijn.

7. Ter afsluiting. Hoe kun je je onzekerheid overwinnen?

In dit blog heb ik je een inkijk gegeven wat je zelf kan doen om beter om te gaan met je onzekerheid . Hierdoor overwin je in zekere zin je onzekerheid en neemt je zelfvertrouwen toe. Ik hoop dat de adviezen de tips en de weggever je inspireren om er zélf mee aan de slag te gaan. Het lijken misschien in eerste instantie wat dooddoeners maar geloof me als je ze consequent toepast kan het een wereld van verschil zijn. Je zal zien dat je lekkerder in je vel komt te zitten en dat deze tips werken om je onzekerheid te overwinnen en je zelfvertrouwen kan laten groeien. Zodat je jezelf verder gaat ontwikkelen en de wereld kunt laten zien wie je werkelijk bent.

7.1 Een coach kan je ondersteunen bij het overwinnen van je onzekerheid!

Als je deze bijdrage leest, lijkt het allemaal best eenvoudig om je onzekerheid te overwinnen en meer zelfvertrouwen te krijgen. Maar helaas dat blijkt in de praktijk voor veel mensen toch niet zo eenvoudig. Want onzeker zijn is voor veel mensen een soort identiteit geworden. Ze zijn er een beetje van overtuigd dat het bij hen hoort en als dat er eenmaal ingebakken zit, is het best lastig om daar anders over te denken. Daarom zoeken veel mensen uiteindelijk toch ondersteuning bij een coach. Een coach heeft een ander perspectief en is daardoor in staat om meer hulp te bieden dan dat jij jezelf kunt bieden.

Dus mocht je na het lezen van het blog merken dat je nog wat extra ondersteuning nodig hebt om je onzekerheid te overwinnen. Maak dan een afspraak voor een gratis oriënterend coachgesprek met een van ons. Samen kijken we dan wat jij concreet kan doen om meer zelfvertrouwen te krijgen.

Mijn ervaring is dat coachen een prima middel is om gericht aan je zelfvertrouwen te werken. Door gerichte oefeningen en de reflectie in de gesprekken ontwikkel je jezelf. Je accepteert wie je bent en krijgt hierdoor meer zelfvertrouwen en staat ontspanner in het leven.

Dus wil je je onzekerheid overwinnen? Maak dan een afspraak en kom een keer vrijblijvend kennismaken. Mijn collega Petri Elemans en ik helpen je graag.

Ad van Heijst