Assertiever worden is een wens die iedereen wel eens heeft. Zeker als je net het gevoel hebt dat je jezelf de kaas van het brood hebt laten eten. Dat is geen fijn gevoel en dat kennen we allemaal. Want hoe goed we onszelf ook denken te kennen, soms zeggen we ja terwijl het achteraf nee zou moeten zijn en andersom. Dat illustreert ook weer dat assertief zijn niet iets vanzelfsprekends is. Want hoe je het wendt of keert, assertief zijn en goed opkomen voor jezelf is soms best lastig. En het is veel meer dan alleen goed geformuleerd zeggen wat je wilt om vervolgens je zin te krijgen.

Wil je weten wat er nog meer komt kijken bij assertiever worden? Lees dan dit blog, gebruik onze tips en praktische handvatten én maak gebruik van de gratis weggevers om zelf mee aan de gang te gaan. Kortom doe er je voordeel mee.

Of kijk ook eens naar onze 3 daagse training Persoonlijk leiderschap en zelfvertrouwen en ontdek samen met je medecursisten wat jij zelf anders kan doen om assertiever te worden.

Veel leesplezier.

Petri Elemans & Ad van Heijst

Waarom zou je assertiever willen worden?

De belangrijkste reden om assertiever te willen worden, is dat je het gevoel hebt dat de regie je ontglipt. Je bent niet meer ‘in the lead’ maar past je te veel aan, aan de belangen van anderen. Daarbij ga je over je eigen grenzen en realiseer je je dat je regelmatig vooral dingen doet om anderen te plezieren. Dingen die je eigenlijk liever niet zou willen. Als je dat te veel doet, kom je niet echt toe aan zaken die voor jou belangrijk zijn.

Door assertiever te worden leer je feitelijk om met respect voor de ander beter voor jezelf te zorgen. Assertief zijn is niets anders dan respectvol naar de ander je eigen grenzen aangeven en daar voor te staan? En hoe vreemd dat ook moge klinken is niet alleen goed voor jezelf maar ook voor de ander. Want die hoeft niet meer te gissen wat voor jou belangrijk is!

Waarom is assertief zijn nu zo lastig?

Assertief zijn, speelt als je merkt dat jouw belangen niet parallel lopen met die van de ander. Assertieve mensen merken dat op en gaan het gesprek daarover aan met de ander. In dat gesprek geven ze aan wat ze precies willen. Zowel het gesprek aangaan, als precies weten wat je wilt, is best lastig. Vooral als je niet zo heel goed weet wat je zelf wilt, niet voor jezelf durft te gaan en daardoor geneigd bent om anderen te ‘pleasen’. Want hoe vriendelijk dat ‘pleasen’ ook moge klinken is het geen oprecht gedrag omdat je je eigen belangen onderschikt maakt aan die van de ander. Je doet jezelf tekort!

Wanneer je assertief bent ga je vanuit eigen kracht met respect voor je eigen belangen de verbinding aan met de ander om samen uit te zoeken wat voor beiden mogelijk is. Assertief zijn zonder dat je precies weet wat je wil, leidt tot niets en assertief zijn zonder verbinding met de ander aan te gaan heeft ook geen effect.

Assertiever zijn is dus ook de confrontatie aangaan!

Want hoe meer jij voor jezelf opkomt, hoe minder ruimte er voor de ander over blijft. Met name de verbinding aangaan en het confronteren van de ander is iets dat we liever niet doen. Want we willen de ander niet teleurstellen omdat we vaak denken dat dat ten koste van de relatie gaat. Immers voor jezelf opkomen is dan soms néé zeggen tegen de ander. Echter weet wel dat de keuze die je feitelijk maakt, is of je de ander wil teleurstellen óf jezelf tekort wilt doet. Dat is de afweging die je moet maken.

De basis is altijd weten wat je werkelijk wil!

De kern van assertiviteit is dat je jezelf de moeite waard vindt. En dat je dat vol zelfvertrouwen kenbaar maakt en uitstraalt. Alleen wanneer dat het geval is, lukt het je om op een goede natuurlijke wijze te laten horen wat voor jouw belangrijk is. Wil je weten hoe je erachter kan komen wat je werkelijk wilt, vraag dan eens onze gratis zingevingsvragen aan en bepaal wat voor jou waardevol is.

Assertiviteit en respect

Bij assertiviteit gaat het dus altijd om respect. Dat is zowel respect voor je omgeving maar vooral ook respect voor jezelf en je eigen behoeften. Belangrijk hierbij is dat je luistert naar wat je zelf graag zou willen en dit ook serieus neemt. Met name daarin gaat het bij mensen die de wens hebben om assertiever te worden vaak fout. Dit komt omdat zij in hun opvoeding geleerd hebben om steeds rekening te houden met anderen en zich daaraan aan te passen. De vraag wat je zelf zou willen verdween na verloop van tijd een beetje uit het zicht. Echter wanneer je teveel rekening houdt met de ander gaat dat ten koste van jezelf. Bij assertiviteit gaat het erom om een evenwicht te vinden tussen jouw belangen en die van je omgeving. Dus respect voor beiden.

Dus wanneer je de behoefte hebt om assertiever te worden, wil je feitelijk méér rekening houden met je eigen wensen en behoeften en minder rekening met die van de ander. Belangrijk is steeds dat het voor beide partijen goed voelt. Als dat het geval is, ben je zo assertief als je zelf wilt.

Agressief, assertief, manipulatief en sub assertief gedrag

Bij al deze vormen gaat het om de balans tussen rekening houden met je eigen belangen en rekening houden met de belangen van de ander. Hieronder een nadere toelichting.

• Agressief gedrag is als je vooral gaat voor je eigen belang en geen rekening houdt met de belangen van de ander. Dat is, net als een baby, luidkeels, zonder rekening te houden met je omgeving, aangeven wat je wél of niet wil. Kortom het gedrag dat je als kind van nature in je hebt.
• Sub assertief gedrag is wanneer je vooral gaat voor de belangen van de ander en niet of nauwelijks voor je eigen belangen. Wanneer je teveel rekening houdt met de ander noemen we dat sub assertief gedrag. Dan cijfer je jezelf helemaal weg en bent alleen maar bezig met de belangen van de ander.
• Sub agressief gedrag of ook wel manipulatief gedrag is als je niet gaat voor de belangen voor de ander en ook niet voor die van jezelf. Dat klinkt wat raar maar je bent zo bezig om te zorgen dat de ander niet bereikt wat hij wil bereiken dat je ook je eigen belang vergeet.
• Assertief gedrag is dat zowel jouw belangen als de belangen van de ander in beeld zijn. Bij assertiviteit gaat het erom dat je aangeeft wat voor jou belangrijk is en dat je samen met de andere partij op een respectvolle wijze, op basis van gelijkheid op zoek gaat naar een balans. Wanneer beide partijen dat zo ervaren is er sprake van assertief gedrag.

Nu is het zo dat de ene situatie de andere niet is. Hetzelfde gedrag kan in het ene geval heel assertief zijn terwijl het in een andere context als agressief, manipulatief of sub assertief wordt gekenschetst. Zo zal een gesprek tussen twee dominanten mensen vanaf een afstand er heel anders uitzien dan een gesprek tussen twee mensen die van nature onderdanig zijn. Echter in beide gevallen kan er toch sprake zijn van al bovenstaand gedrag. Het gaat altijd om in hoeverre de belangen van beide partijen aan bod komen. Echter als beide partijen het gevoel hebben dat ze voldoende aan hun trekken komen, is er sprake van assertief gedrag. Assertief zijn, is dus feitelijk niets anders dan de balans vinden tussen respect voor je eigen belangen en die van je omgeving.

Wat wel of niet assertief gevonden wordt, is cultureel bepaald.

Voorbeeld Nederland- België

Als Nederlanders staan we erom bekend dat we in de regel recht door zee zijn (soms een beetje bot) en goed aan kunnen geven wat we willen. Belgen daarentegen kijken over het algemeen wat meer de kat uit de boom en zijn een stuk omzichtiger. Ze investeren eerst in de relatie en komen dan pas ter zake.

Nederlanders zijn gewend dat ze al snel zeggen wat ze willen en verkennen zo de mogelijkheden. Ad heeft een overleg meegemaakt met Belgen over een samen te organiseren evenement dat jaarlijks zou plaatsvinden. De Nederlanders namen meteen het voortouw en vertelden wat ze graag zouden willen. De Belgen waren veel meer afwachtend en zeiden overal beleefd ja op. De bedoeling was dat het evenement het ene jaar door België en het volgende jaar door Nederland georganiseerd zou worden. Echter op de vraag wie de eerste keer zou organiseren zeiden de Belgen dat ze dat wel wilden doen. De Nederlanders hadden het idee dat ze een goed overleg hadden gehad en duidelijke afspraken hadden gemaakt. Echter we zijn inmiddels een twintigtal jaren verder en de Nederlanders hebben het evenement nog nooit georganiseerd.

Kijk goed naar je omgeving!

Als je je als assertieve Nederlander zo opstelt in een gesprek met Nederlanders is dat geen probleem. Echter Belgen hebben het er dan al gauw over dat je ‘een dikke nek’ hebt (arrogant bent). Je bent in hun ogen te dominant en ze voelen zich niet gezien en gehoord. Dat betekent dat je je in hun ogen te weinig inleeft in hen en geen oog hebt voor hun belangen. Het gevolg is dat ze zich terugtrekken, hun eigen strategie bepalen en uit het contact gaan.

Dit voorbeeld geeft aan dat het bij assertief gedrag gaat om zowel contact maken met je omgeving, weten wat je zelf wil en dat je dat met respect voor die omgeving naar buiten brengt.

Assertiever worden, gaat over je laten horen en het innemen van je positie.

Heb respect voor jezelf!

Assertief zijn gaat over respect hebben voor je eigen mening én deze laten horen aan de ander. Met name dat laatste is soms best moeilijk. Veel mensen die assertiever willen worden, vinden het best lastig om zich te laten horen. Immers als je dat doet kan dat een confrontatie opleveren en dat is niet altijd fijn. Echter het ontwijken van die confrontatie zorgt er ook voor dat je niet gehoord en gezien wordt en daar heb je ook weer last van.

Niet uitgesproken verwachtingen komen zelden uit!

Wanneer we doorvragen bij de mensen die we coachen waarom ze zich sub assertief opstellen, komen er vergelijkbare antwoorden. De kern is dat ze eigenlijk stiekem van de andere partij verwachten dat deze net als zij altijd aan hen vraagt wat ze willen. Als dat niet gebeurt, nemen ze dat de andere partij feitelijk kwalijk. Want die ontneemt hen de kans om voor zichzelf op te komen.

Als we dan vragen of ze dat ook gezegd hebben, komt er meestal een nee. En geven ze vervolgens aan dat ze eigenlijk boos zijn op zichzelf omdat ze zich niet hebben laten horen. Ze balen ervan dat ze niet de confrontatie aangaan die ze aan moeten gaan. De reden hiervoor is dat ze bang zijn om gekwetst te worden. Echter ze zien ook in dat dat weglopen voor die confrontatie hun leven per saldo eerder moeilijker dan gemakkelijker maakt. Kortom een hele worsteling.

Voorbeeld uit de praktijk:

Ad heeft in het verleden een loopbaantraject gehad bij van Ede en partners. Toen hij zat te klagen tegen een van de coaches en vertelde wat ‘ze’ allemaal met hem deden, zei Paul van Haandel het volgende:

“Als je niet gaat liggen, kunnen ze niet over je heen lopen”.

Ad was diep beledigd want hoe kon een coach nu zoiets tegen hem zeggen. Hij voelde zich door niemand gezien, slachtoffer en gevangen zitten in een systeem waar hij niet vrolijk van werd. Echter na verloop van tijd liet de uitspraak van Paul hem zien dat het stappen in die slachtofferrol ook feitelijk een keuze is.

Ja zeggen tegen jezelf, is soms nee zeggen tegen de ander!

Zelf je eigen grenzen aangeven en nee zeggen wordt door sub assertieve (onderdanige) personen vaak gezien als agressief en onvriendelijk. Bij hen is er een basisangst dat wanneer ze nee zeggen dat de ander hen dan niet meer aardig vindt. Ze ervaren nee zeggen tegen een ander in feite als agressief gedrag en daar zijn ze allergisch voor. Daarom zeggen ze vaak maar ja of verzinnen ze een smoesje of excuus om maar niet nee te hoeven zeggen. Echter is ‘nee zeggen’ en ‘je eigen grenzen aangeven’ wel agressief gedrag? In onze ogen niet!

“Alleen jij staat aan het roer van je eigen leven en jij bepaalt hoe je behandeld wilt worden en jij bewaakt je eigen grenzen hierin.”

Bij assertiviteit gaat het juist niet om agressief zijn. Wanneer je assertief bent communiceer je op een liefdevolle wijze. Zowel liefdevol naar jezelf als liefdevol naar je omgeving. Als je zo communiceert, geef je het goede voorbeeld en hierdoor is de kans groter dat anderen je behandelen zoals jij wilt dat ze jou behandelen.

Negen tips om assertiever te worden.

Hoe assertiever worden?

Assertiever worden, lukt alleen als je ook weet wat voor jou belangrijk is. En wanneer je bereid bent om daarvoor te blijven staan. Je moet zowel met je woorden, als de wijze waarop je het zegt, als met je houding uitstralen wat je wil. Daar zit nu net vaak de kneep. Dan gaat het ook over jouw non verbale communicatie. Wil je meer weten over hoe je gericht non verbale communicatie in kan zetten om je doelen te bereiken lees dan ons blog: Non verbale communicatie: “Wat bedoel je nu echt?”

De basis om assertiever te worden, is dat je weet waar je écht voor staat. Alleen wanneer je dat feilloos weet, is het veel gemakkelijker om bewust ja of nee te zeggen. De ander zal voelen dat wat jij zegt klopt (congruent is) omdat je dat ook uitstraalt. En zal het hierdoor ook eerder voor waar aannemen en daardoor minder snel de discussie met je aangaan

“De basis om assertiever te worden, is weten wat je werkelijk wilt.”

Helaas is het zo dat je meestal dingen doet, omdat deze nu eenmaal van je verwacht worden. Of om anderen te plezieren. Het loopt, zoals het loopt en je gaat mee met de flow. De vraag wat je zelf graag zou willen, stel je jezelf nauwelijks. Echter gaandeweg kom je erachter waar je wel of niet vrolijk van wordt. Dan is het zaak om daarvoor te gaan staan en je grenzen daarin te bewaken.

Hieronder wat tips die je kunt gebruiken om assertiever te worden. Lees ze en doe er je voordeel mee!

1.      Assertiever worden begint met weten wat voor jou werkelijk belangrijk is!

Wat voor jou werkelijk belangrijk is, wordt bepaald door je kernwaarden. Die zogenaamde kernwaarden heb je in de loop van je leven eigen gemaakt. Ze zijn voor jou belangrijk, kunnen je diep raken en vormen je tot wie je bent. Bij kernwaarden gaat het bijvoorbeeld over wederzijds respect, harmonie, eerlijkheid, veiligheid, zekerheid, avontuur, duidelijkheid, altijd gaan voor het beste resultaat, het beste uit jezelf halen, etc. Alles wat écht belangrijk is voor jou is gebaseerd op jouw kernwaardes. Wil je weten wat die van jou zijn probeer dan vragen te beantwoorden als: Waar loop je warm voor? Wat ontroert je? Maar ook: Wat irriteert je? De antwoorden geven aan wat je raakt. Dat zijn je kernwaarden en zij vormen de bron voor wat wel en niet belangrijk voor je is.

Jouw eigen setje kernwaarden maakt jou uniek!

Iedereen heeft een eigen setje van kernwaarden waarbij de ene wat belangrijker is dan de ander. Dat setje maakt je tot de persoon die je bent. In feite is alles dat jij belangrijk vindt afgeleid van jouw kernwaarden. Het mooie is dat wanneer je vanuit je kernwaarden handelt dat zo eigen is dat het altijd overkomt bij de ander.

Update regelmatig je kernwaarden!

Echter als mens blijven we ons ontwikkelen en zaken die we eerst belangrijk vonden worden minder belangrijk en andersom. Zo zullen bijvoorbeeld de waarden veiligheid en zekerheid naarmate iemand ouder wordt veelal steeds aantrekkelijker worden. Belangrijk bij kernwaarden is dat wat je zegt en doet ook past bij wat je voelt. Mensen zien het of wat je zegt klopt met wat je voelt. Dit noemen we ook wel congruent.

Wil je assertiever worden dan moet het allemaal wel kloppen wat je zegt. Daarom is het belangrijk dat je regelmatig je kernwaarden update. Onderzoek wat nu voor jou belangrijk is en gooi de waarden eruit waarmee je je in de loop van de tijd hebt ‘verzoend’ maar die toch niet echt meer bij je passen. Onze ervaring bij de mensen die we coachen is dat als je je kernwaarden helemaal duidelijk hebt je opeens begrijpt waarom je in bepaalde situaties handelt zoals je handelt. Alleen als dat het geval is kom je echt, duidelijk en krachtig over.

2.      Stel assertiever worden niet uit, kom in actie!

Als coach en trainer zeggen we regelmatig dat er vaak meer redenen zijn om iets níet te doen dan om iets wél te doen. Echter de belangrijkste reden om iets te doen is dat je het graag wilt. Dus stel assertiever worden niet uit en ga aan de slag. En word niet de kampioen uitstellen. Daar heb je achteraf alleen maar spijt van. Kijk naar wat assertiever worden je op kan brengen en ga met dat voor ogen aan de gang.

3. Wanneer je nee zegt ‘vanuit jezelf’ komt het altijd krachtig over!

Communicatie tussen mensen vindt zowel plaats op hoofd-, hart- en buik-niveau zie plaatje hieronder. Je bent als mens een wezen van vlees en bloed en je lijf ondersteunt ook je communicatie. In zekere zin straal je uit wat je wilt zeggen en de ander pikt dat onbewust ook op. Dat wil zeggen dat het non verbale stuk zeker zo belangrijk is. Kijk maar eens naar een gesprek tussen twee personen vanaf een afstandje waar je net de woorden niet van kan horen. Ondanks dat, heb je toch vaak een idee waar het over gaat.

Als het gaat om krachtig communiceren is de regel dat hoe authentieker je communiceert hoe krachtiger het overkomt. Hoe meer je in contact bent met jezelf hoe duidelijker je boodschap. Hoe meer het totale plaatje klopt. Als dat zo is zijn mensen bereid om naar je te luisteren en is een ja een echte ja en een nee een echte nee.

Echter wanneer dat niet het geval is, voelt de andere partij onbewust feilloos aan dat er bij de ander nog twijfel zit. Met name dat gevoel leidt tot onduidelijkheid bij de ander. Dat zorgt er automatisch voor dat de vraag door de ander nog een keer herhaald wordt. Omdat de ander ook op zoek is naar een duidelijk antwoord. Dit is een patroon dat we vaak zien en met name mensen die wat zekerder zijn gebruiken, vaak onbewust, de ruimte die de ander geeft en vragen door. Intuïtief weten ze dan dat ze die ander misschien nog wel over kunnen halen. Het gevolg hiervan is dat ze dezelfde vraag vaak wat meer dwingend nog een keer stellen. En dat leidt altijd tot vervelende situaties voor beide partijen.

Voorbeeld uit de praktijk: Kom je extra werken?

Hoe meer je weet wat je werkelijk wilt hoe overtuigender het overkomt. Het gevolg hiervan is dat de ander het eerder als een voldongen feit zal aannemen. Echter als je eerst twijfelachtig nee zegt en de ander weet je toch over te halen om bijvoorbeeld die extra dienst te draaien ga er dan maar vanuit dat ze de volgende keer eerst bij jou komen en niet bij die collega die de vorige keer een duidelijk nee liet horen.

“Ik word altijd gevraagd om extra te komen werken, terwijl ze mijn collega bijna nooit vragen.”

NB: Dit horen we vaak in de zorg. Net als mensen het lastig vinden om nee te zeggen, vinden mensen het ook lastig om nee te horen. Dus wat doe je als je omhoog zit en er iemand moet komen werken? Dan zoek je iemand die gemakkelijk over te halen is en snel geneigd is om ja te zeggen. Dus degene die een paar keer vol overtuiging nee zegt zal daarna meestal spontaan niet meer zo snel gevraagd worden. De druk wordt dan gelegd bij de ja zegger en feitelijk is dat voor niemand fijn.

“Ik word nooit gevraagd om ergens te komen klussen. Godzijdank.”

4.      Kom op voor wat voor jou belangrijk is.

“De enige die bepaalt of iets voor jou belangrijk is, ben jezelf”

Het doel van communicatie is het effect dat je bij de ander bereikt. Succesvolle communicatie staat of valt met de verbinding die je met de ander legt. Hoe meer verbinding er is op de verschillende communicatieniveaus (hoofd, hart en buik), hoe vloeiender de communicatie verloopt. Er is dan respect en wederzijdse bereidheid om met elkaar af te stemmen en rekening te houden met elkaars behoeftes. De kunst is nu om in die verbinding ook op te komen voor wat voor jou belangrijk is en daarvoor te blijven staan. Dat betekent impliciet ook om jezelf daarin serieus te nemen. Dat alles in verbinding met de ander, vanuit respect, op basis van gelijkwaardigheid en de bereidheid om er samen uit te komen. Dat is waar het bij assertiviteit om draait. In onze training communiceren vanuit verbinding leren we je hoe je dat kan doen.

5.      Neem jezelf altijd serieus. (Hoofd, hart en buik)

“Niemand kent jou zo goed als jezelf. Neem jezelf daarom altijd serieus.”

Hoofd, hart en buik communicatie

De visie van HEELopleidingen is erop gebaseerd dat een mens, als het gaat om communicatie, bestaat uit 3 onderdelen die met elkaar verbonden zijn. Te weten het hoofd, het hart en de buik. Het hoofd staat voor denken, het hart voor voelen en de buik voor weten. Wanneer deze op een lijn liggen, zijn we een geheel en in onze kracht. Onze communicatie is dan congruent en we stralen met ons hele zijn uit wat we willen.

Wil je hier meer over weten kijk dan ook onze bijdrage over verbinding: de sleutel voor communicatie. waarin Petri het een en ander toelicht.

Echter soms gaat ons hoofd met ons aan de haal. We laten ons overreden door ‘hoofdargumenten’ maar feitelijk voelt het niet echt goed. Als je dan niet oppast doe je te vaak dingen waarvan je weet dat je er niet blij van wordt. En dat slurpt energie.

Meer luisteren naar wat jij wilt, wat jij vindt, wat jij voelt en weet, daar gaat het om bij assertiever worden. Dat is feitelijk niets anders dan communiceren met jezelf. Maak contact met jezelf en luister wat je hart en buik tegen je hoofd te zeggen hebben en breng ze op één lijn. Richt je daarbij op vragen als: ‘Waar word je vrolijk van?’ Wat kost je veel energie?’ En …. Ook: ‘Waar word je niet zo blij van?’ Dat zijn reflectievragen die je jezelf regelmatig moet stellen. Je lijf geeft daar als je in verbinding bent met jezelf vanzelf antwoord wat je moet doen. Neem dat antwoord vervolgens serieus. Wil je wat voorbeelden van reflectievragen vraag dan onze gratis reflectievragen aan.

Luister naar je intuïtie!

Luister, als iets op je pad komt eerst naar wat je jezelf te vertellen hebt. Ga in gesprek met je intuïtie. Voelt het goed of niet? Dat is de vraag die jij jezelf steeds moet stellen. Assertiever worden, gaat zowel over dat luisteren naar jezelf, als in verbinding komen met wat jezelf te zeggen hebt, dit serieus nemen, alsook ernaar handelen. Hoe meer je handelt vanuit wat je werkelijk wilt, hoe krachtiger je over komt.

Wanneer je assertiever wilt worden moet je luisteren naar de signalen die je jezelf geeft. Zij vertellen je wat je wilt, wat goed voor je is en wat het gedrag van de ander met je doet. Hoe meer je handelt vanuit jezelf, hoe authentieker je bent en hoe krachtiger je overkomt. Je zal merken dat de ander hierdoor als hij of zij maar een beetje empathie heeft eerder naar je zal luisteren. Luister en weet dat een nee tegen een ander vaak een ja tegen jezelf is. Neem jezelf serieus en vertrouw op je eigen nee en ja.

De gouden regel in communicatie:

” Zolang jij je communicatie bij jezelf houdt, komt wat je zegt duidelijk over.”

Een simpel: “Ik zou het fijn vinden als ……….”  “ ik heb er last van wanneer ……. “ Is vaak dan al genoeg voor de ander. Hoe authentieker je bent hoe beter het overkomt. En hoe minder je de behoefte hebt om aan de ander uit te leggen waarom je iets wel of niet wilt.

Niet luisteren naar jezelf kan grote consequenties hebben!

Zo zijn er in de zorg in de Coronatijd veel mensen die roofbouw op zichzelf hebben gepleegd omdat hun hoofd hen ervan overtuigde dat ze onmisbaar waren. Gelukkig zijn we geen kasplantjes en is een tijdje over je grenzen gaan best te verdedigen voor de goede zaak. Echter pas daarmee op. Want als je dat te lang doet, gaat je lichaam protesteren en als je pech hebt, kom je in een burn-out terecht. Wanneer we mensen met een burn-out coachen horen we altijd dat ze al langere tijd voelden dat het niet echt goed met hen ging maar dat ze daarna niet durfde te luisteren.

6.      Zeg nee als je dat van binnen voelt!

Ons lijf ‘weet meer’ dan we denken. In ons artikel over keuzes maken, hebben we een onderzoek besproken. Hieruit bleek dat we vaak intuitief al weten wat de beste keuze is. Vaak nog voordat we alle feiten op een rijtje hebben. Belangrijk is het dan ook om ook naar ons gevoel te luisteren. Laat je niet overhalen als het niet goed voelt want daar krijg je geheid spijt van. Dat gevoel ontstaat niet voor niets en is voldoende reden om iets niet te doen. Nee zeggen alleen is voldoende.

Stap niet in de valkuil om de ander te plezieren door een vriendelijke reden te bedenken waarom jouw nee een nee is. Dat maakt de boel alleen maar complexer. De ander zal zijn best doen om je te begrijpen en ingaan op je argumenten. Dus zeg gewoon nee. Dat is genoeg.

Voorbeeld uit de praktijk: Leren nee zeggen.

Nee zeggen is voor veel mensen best lastig. Vooral nee zeggen tegen iemand waar je sympathie voor voelt is niet eenvoudig. Immers je hebt bijna per definitie het gevoel dat je de ander teleurstelt. Ook Ad, een van de schrijvers van dit blog, had daar veel moeite mee. Om geen nee te zeggen zei hij maar ja als iemand hem vroeg om een tegoedbon voor een jonge duif te schenken voor het goede doel. Het gevolg hiervan was dat hij in het voorjaar en de zomer bijna elk weekend wel mensen op bezoek had die wat jonge duiven bij hem kwamen halen. Hoewel dat over het algemeen best plezierige bezoekjes waren, ging het door de veelheid ten koste van de vrije zaterdagen en de overige geplande activiteiten. Dat was geen goede zaak en moest anders. Dat anders betekende voortaan nee zeggen tegen de aanvragen die binnenkwamen voor het goede doel.

Hoe oefenen met nee leren zeggen. Het verhaal van Ad.

Nee zeggen tegen iemand die iets van je vraagt is best lastig en moet je leren. Om dit te oefenen heb ik een lastige situatie opgezocht en me voorgenomen om daar voortaan nee tegen te zeggen. Dat zijn de collectanten, vaak bekenden, geworden die ’s avonds langs de deur gaan voor het goede doel. Dat valt niet mee om dan nee te zeggen. Zeker als het gaat om nee zeggen tegen een bekende die ’s avonds in de regen aanbelt met een collectebus voor een goed doel.

Echter ik heb het wel gedaan en het ging me steeds beter af. Met name het zien van de teleurstelling van de ander was best heftig soms en vaak voelde ik me erg schuldig. Maar ik wist dat het een oefening was en maakte daarna gewoon alsnog digitaal geld over voor het goede doel. Echter door deze oefening was ik wel in staat om voortaan ook nee te zeggen tegen de aanvragen van de meeste bonnen en nu heb ik in het voorjaar meer tijd voor andere dingen.

Dus wil je leren om meer assertief te worden begin dan met nee zeggen tegen relatief ‘kleine dingen’ die je niet wil als nee zeggen tegen dat extra drankje, en bouw dat langzaam uit. Geef jezelf de tijd en de ruimte om te ‘oefenen’.

7.      Ja zeggen, heeft ook altijd twee kanten!

Wij coachen regelmatig mensen die het lastig vinden om voor zichzelf op te komen. Als we doorvragen horen we vaak dat ze vaak maar ja zeggen om aardig gevonden te worden of om erbij te horen. Zonder dat ze zich afvragen of ze dat ook daadwerkelijk willen. Daarom is het belangrijk dat je altijd checkt of een ja voor een ander, geen nee tegen jezelf is.” Wil je het zelf werkelijk graag of wil je alleen de ander plezieren. Als het geen ja vanuit jezelf is ga je over je eigen grenzen. Je stelt dan de belangen van de ander boven die van jou en hierdoor doe je jezelf tekort en neem je niet de verantwoordelijkheid voor je eigen geluk.

Vanzelfsprekend is het fijn om erbij te horen en aardig gevonden te worden. Echter ja zeggen vanuit jezelf en ja zeggen om de ander te plezieren zijn twee verschillende dingen. Weet dat het prima is dat je af en toe iets niet wil, en dat je nee mag zeggen. Als je ook wel eens nee zegt, zal je ja de volgende keer meer gewaardeerd worden. De andere partij weet intuitief dat het dan een echte ja is. Dus voel je niet schuldig als je nee zegt. Voel je juist trots dat je voor jezelf opkomt. Zo ervaar je veel meer vrijheid, controle en plezier in je leven.

8.      Assertiever worden is een proces! Begin klein!

Helaas de wens om gelijk helemaal assertief te zijn, is geen wens die meteen vervuld kan worden. Het is een proces waar je elke dag een stapje in kan zetten. Bij het zetten van die stapjes is het, voor je zelfvertrouwen, belangrijk dat de stapjes niet te groot zijn. Immers voor het opbouwen van assertiviteit geldt hetzelfde als voor alle veranderingen dat het verstandig is om zoveel mogelijk succesverhalen te verzamelen.

Dus wordt niet overmoedig en begin klein. Volledig assertief word je, ook na het lezen van dit blog, niet van de ene op de andere dag. Investeer erin, lees erover, probeer dingen uit en volg misschien een training en kies je momenten uit waar je veilig kan experimenteren en succesverhalen kan opbouwen. Doe het stapje voor stapje en bouw zo aan je zelfvertrouwen.

9.      Assertiever worden, is zeker niet botter worden!

Wanneer je niet zo assertief bent, vind je vaak iets van mensen die dat wel zijn. Aan de ene kant ben je best jaloers op ze. Echter soms vind je ze ook een beetje bot. In zekere zin ben je bang dat er als je assertiever op gaat treden dat er later dan schuldgevoelens kunnen ontstaan doordat je er niet volledig was voor de ander.

Weet dat de kans groot is dat dat gaat gebeuren. Echter laat je niet ontmoedigen. Dit hoort erbij. Echter weet ook dat je hierdoor wel naar jezelf hebt geluisterd en jezelf niet tekort hebt gedaan. Wees daar trots op. Het lastige van assertiever worden is om dat te doen in balans met je omgeving. Zorg er voor dat er wat jou betreft voldoende balans is tussen jouw belangen en die van de ander. En weet ook dat dat uiteindelijk voor alle betrokkenen het beste is.

Tot slot: Assertiever worden kun je leren!

In deze bijdrage hebben we ook een duidelijke link gelegd tussen zelfvertrouwen en assertiviteit. Hoe meer zelfvertrouwen je hebt hoe eenvoudiger het is om assertief te zijn. Maar ook hoe assertiever je durft te zijn hoe meer zelfvertrouwen je krijgt. Dus pak beiden aan en geloof in jezelf. Je bent het waard. Wil je trouwens meer weten over zelfvertrouwen lees dan ook eens ons blog Zelfvertrouwen vergroten, hoe doe je dat?

De vraag is of je assertief worden kunt leren. De praktijk is dat de een van nature wat assertiever lijkt dan de ander. Echter is dat nu aangeboren of aangeleerd gedrag. Wij denken voornamelijk het laatste. Dat betekent dat je het kan leren. En de beste manier om iets te leren is gewoon te doen. Dus ontdek wat voor jou belangrijk is, neem jezelf serieus én word assertief. Kijk naar mensen die assertief zijn en laat ze een bereikbaar doel symboliseren.

Assertieve mensen stralen zelfvertrouwen uit!

Weet dat mensen die assertief zijn zelfvertrouwen uitstralen en dat ze mede hierdoor in staat zijn om succesvol voor zichzelf op te komen. De basis voor hun zelfvertrouwen is dat ze weten wat ze willen en daarvoor uit durven te komen. Ze respecteren zichzelf én hun omgeving en gaan confrontaties niet uit de weg. Sterker nog ze dagen de ander ook uit om voor zichzelf op te komen. Doordat ze zich zo presenteren zal de ander hen eerder voor vol aan zien en hoeven ze niet de hele tijd het gevecht aan te gaan.

Werk gericht aan je succesverhalen!

De praktijk wijst uit dat bij het leren van iets nieuws het uiterst belangrijk is dat je succesverhalen ervaart. Immers als anderen respectvol met je omgaan als je voor jezelf opkomt, zal het steeds gemakkelijker worden om je te laten horen. Zo bouw je zelfvertrouwen op. Wil je hier actief mee aan de slag kijk dan ook eens onze trainingen gericht op persoonlijke ontwikkeling waar je de eerste stapjes kan zetten. Belangrijke tip is om altijd klein te beginnen zodat de kans op succes het grootst is. Hoe meer succesverhalen je verzamelt met assertief worden hoe beter het steeds zal gaan. Wil je jezelf verder ontwikkelen en wil je daar begeleiding bij, kijk dan eens naar onze coaching en neem vrijblijvend contact met ons op. We helpen je graag verder.